door Mary Shomon
https://www.verywellhealth.com/thyroid-disease-fatigue-3233188
Vermoeidheid is een veel voorkomend symptoom van schildklieraandoeningen. En als u het hebt ervaren, weet u heel goed dat dit niet de typische vermoeidheid is die veel mensen ervaren na een nacht slecht slapen of tijdens een stressvolle periode. Het is vaak extreme uitputting die het dagelijks leven belemmert. Of u nu merkt dat u elke middag een dutje moet doen om het avondeten te halen of dat u ondanks een volledige nachtrust onopgefrist en wazig wakker wordt, het kan u een beter gevoel geven om te weten dat u niet de enige bent.
Het aanpassen van uw schildkliermedicatie (onder begeleiding van uw arts), het verbeteren van uw slaapgewoonten en het aanpakken van andere factoren die het probleem kunnen verergeren, kunnen allemaal helpen om dit veel voorkomende symptoom van schildklieraandoeningen te verbeteren en beter te leven met uw aandoening.
Lees verder om meer te weten te komen over hoe schildklieraandoeningen u uitgeput kunnen doen voelen. Dit artikel bespreekt ook de behandeling van schildklieraandoeningen en manieren om meer energie te vinden.
Vermoeidheid of ernstige uitputting kunnen een belangrijk teken zijn van niet gediagnosticeerde of onvoldoende behandelde schildklieraandoeningen. Helaas blijven sommige patiënten vermoeidheid ervaren, zelfs na behandeling.
Hypothyreoïdie
Vermoeidheid is een bijna universeel symptoom van hypothyreoïdie (een onderactieve schildklier). Deze medische aandoening ontstaat als gevolg van een verminderde productie van schildklierhormoon. Vermoeidheid kan een duidelijk teken zijn dat uw schildklier niet goed gereguleerd is. De vermoeidheid kan zich langzaam ontwikkelen of plotseling optreden, waardoor u ’s ochtends uw hoofd nauwelijks van uw kussen kunt optillen.
U kunt het gevoel hebben dat u geen dag kunt doorkomen zonder een dutje te doen. Misschien slaapt u meer dan gewoonlijk, maar voelt u zich nog steeds volledig uitgeput. Misschien hebt u niet eens de energie om te sporten. Soms valt u overdag of ’s avonds heel snel in slaap. s Morgens kunt u moeite hebben om uit bed te komen. Als u uitputting ervaart, die vaak samen met andere symptomen van hypothyreoïdie wordt gezien, kan het probleem zijn dat uw hypothyreoïdie niet voldoende wordt behandeld.
Hyperthyreoïdie
Vermoeidheid kan ook een symptoom zijn van hyperthyreoïdie (een overactieve schildklier), omdat deze aandoening vaak slapeloosheid, angst en verstoorde slaappatronen veroorzaakt. Moeite met slapen kan te wijten zijn aan de stress die hyperthyreoïdie op uw lichaam uitoefent, waaronder:
- Snelle polsslag
- Hogere bloeddruk
- Diarree
- Trillingen
- Angst
- Andere symptomen van hyperthyreoïdie
Behandeling
Als uw vermoeidheid te maken heeft met uw schildklieraandoening, moet u misschien uw medicatie aanpassen.
Voor Hypothyreoïdie
Als uw behandeling werkt, kan het zijn dat uw vermoeidheid verbetert of zelfs verdwijnt. Dit kan betekenen dat u de dosering van uw schildklierhormoonvervangende medicatie moet verhogen.
Bespreek met uw arts of u uw dosis moet aanpassen, zodat u zich op uw best kunt voelen. Probeer deze veranderingen niet op eigen houtje door te voeren.
Voor hyperthyreoïdie
Als u een anti schildklier medicijn gebruikt en u krijgt te veel medicatie, kan dit uw schildklierfunctie veranderen in hypothyreoïdie. Het kan leiden tot verergering van vermoeidheid.
En als u een radioactieve jodiumablatie (RAJ) heeft gehad of een operatie om uw schildklier te verwijderen en u neemt geen schildklierhormoonvervangende medicatie, dan kan het zijn dat u hypothyroïde bent geworden en behandeld moet worden.
Als u al schildklierhormoonvervangende medicatie gebruikt en u bent nog steeds moe, dan moet u waarschijnlijk de dosering verhogen om uw symptomen te verhelpen. Dit zal uw schildklierhormoonspiegels in het optimale bereik brengen.
Andere oorzaken
Als uw schildklieraandoening goed wordt behandeld en u nog steeds last hebt van aanhoudende vermoeidheid, zijn er andere oorzaken die u met uw zorgverlener kunt onderzoeken.
Depressie
Mensen met hypothyreoïdie en hyperthyreoïdie hebben vaak symptomen van depressie. Een systematische review uit 2018 vond dat patiënten met de ziekte van Hashimoto, een aandoening die hypothyreoïdie veroorzaakt, meer kans hebben om depressie en angst te ontwikkelen dan patiënten zonder de aandoening. In feite ervaart ongeveer 24% van deze populatie een depressie en heeft bijna 42% te maken met angst. Zorg ervoor dat u naar uw zorgverlener gaat als u symptomen van depressie ervaart. Behandeling kan levensveranderend zijn. De behandeling bestaat vaak uit het slikken van een antidepressivum, het volgen van psychotherapie door een geestelijk verzorger of een combinatie van de twee.
Slaapapneu
Als je slaapapneu hebt, heb je korte perioden waarin je stopt met ademen terwijl je slaapt. Het gaat vaak gepaard met snurken. Omdat de hoeveelheid zuurstof die u krijgt verminderd is, kan regelmatige apneu u wakker maken en uw slaap onderbreken. U kunt zich er ook uitgeput door voelen. Naast snurken, vermoeidheid en slaperigheid zijn andere veel voorkomende symptomen van slaapapneu:
- Wakker worden terwijl u naar lucht hapt
- s Morgens hoofdpijn hebben
- s Nachts wakker worden om te plassen 2
Hypothyreoïdie wordt in verband gebracht met slaapapneu omdat het hebben van lage niveaus van schildklierhormoon je ademhaling kan beïnvloeden.3 ‘ Uit een systematische review van studies uit 2016 bleek dat 30% van de volwassenen met de nieuwe diagnose hypothyreoïdie ook obstructieve slaapapneu had.
Bloedarmoede
Bloedarmoede, aangegeven door een laag aantal rode bloedcellen, komt vaak voor bij hypothyreoïdie. Soms is het zelfs het eerste teken van schildklierziekte. Samen met vermoeidheid, kan bloedarmoede symptomen veroorzaken van:
- Duizeligheid
- bonzend hart
- Kortademigheid
IJzertekort
Hoewel een ijzertekort vaak tot bloedarmoede leidt, hebben wetenschappers ontdekt dat een groot aantal schildklierpatiënten een ijzertekort kan hebben dat extreme vermoeidheid veroorzaakt zonder dat er sprake is van bloedarmoede. Als dit bij u het geval is, kan de behandeling van ijzertekort uw vermoeidheidssymptomen aanzienlijk verbeteren.
Fibromyalgie
Als u last hebt van langdurige, slopende vermoeidheid en deze gepaard gaat met andere symptomen zoals wijdverspreide spierpijn, kunt u last hebben van fibromyalgie. Onderzoek toont aan dat 30% tot 40% van de patiënten met auto-immuun schildklieraandoeningen ook fibromyalgie hebben.5
Slechte slaapgewoonten
Hoewel slapeloosheid en een weinig verkwikkende slaap in verband kunnen worden gebracht met uw onderliggende schildklieraandoening, kunnen slechte slaapgewoonten ook bijdragen tot uw vermoeidheid.6 Volgens de National Sleep Foundation hebben volwassenen zeven tot negen uur slaap per nacht nodig. Maar een groot percentage krijgt deze hoeveelheid niet regelmatig.7
Extra overwegingen
Naast de hierboven genoemde aandoeningen zijn er nog veel andere mogelijke oorzaken van vermoeidheid, zoals andere gezondheidsproblemen zoals:
- Chronische nierziekte
- Chronische leveraandoening
- Een infectie
- Een angststoornis
- Alcohol- of drugsmisbruik8
Ook kan er sprake zijn van medicijnbijwerkingen, te veel of te weinig beweging en niet altijd even gezond eten. Het kan ook helpen om met uw arts te praten over veranderingen in uw levensstijl om met uw vermoeidheid om te gaan, vooral als uw medicatie is aangepast.
Hier zijn enkele tips om te proberen:
Neem meer rust
Als u regelmatig uitgeput bent, ook al is uw schildklierbehandeling geoptimaliseerd, bent u misschien geneigd om uw schildklier de schuld te blijven geven. Maar probeer deze eenvoudige test eens: Probeer een week lang elke nacht minstens acht uur te slapen. Als u zich beter en energieker voelt, kan chronisch slaaptekort uw probleem zijn in plaats van een slecht behandeld schildklierprobleem.
Op zijn minst kan een gebrek aan voldoende slaap een belangrijke reden zijn waarom u vermoeid bent. Bedenk ook dat u misschien gewoon meer slaap nodig hebt dan vroeger.
Optimaliseer uw slaap
De kwaliteit van uw slaap is net zo belangrijk als de kwantiteit. U kunt beginnen met een betere slaapkwaliteit door maatregelen te nemen voor een goede slaaphygiëne. Als u maar niet in een gezonder slaappatroon kunt komen, kunt u met uw arts praten over het proberen van slaapmiddelen zonder recept, zoals:
- Plantaardige slaapmiddelen
- melatonine (eventueel-niet te lang achter elkaar innemen. Het lichaam moet deze productie zelf weer aanmaken)
Bij chronische slaapproblemen kan uw arts u antidepressiva, angstremmers of slaapmedicatie op recept aanraden.
Houd een slaapdagboek bij
Het kan nuttig zijn om een paar weken lang een slaapdagboek bij te houden. De website www.nhg.org heeft een afdrukbaar dagboek dat u kan helpen patronen te herkennen en factoren op te sporen die uw slaap verstoren, zodat u de nodige veranderingen kunt aanbrengen. Of u kunt op zoek gaan naar een app voor uw smartphone of tablet waarmee u uw slaap kunt bijhouden.
Verander uw dieet
Sommige mensen melden dat hun vermoeidheid is verbeterd door hun dieet te veranderen, of dat nu het elimineren van gluten, suiker of zuivel is, of het weglaten van bewerkte voedingsmiddelen.
Bewegen
Als u minstens een paar keer per week sport, kunt u zich ’s avonds vermoeider voelen en ook gezonder slapen. Zorg er wel voor dat u een paar uur voordat het bedtijd is klaar bent met trainen, zodat uw lichaam de tijd heeft om te gaan slapen.
Maak tijd om te ontspannen
Stress kan een zeer negatief effect hebben op zowel de hoeveelheid als de kwaliteit van uw slaap. Zorg ervoor dat u tijd voor uzelf maakt om leuke, ontspannende activiteiten te doen. Als u dit doet, zal uw stress zich niet opstapelen. U zult ook beter slapen.
Blijf stress de baas
Als stress toch de overhand dreigt te krijgen, probeer dan wat stress-verlagende activiteiten zoals boksen, yoga, in een dagboek schrijven, schilderen, een instrument bespelen, een massage nemen, een kop koffie gaan drinken met een vriend of in een stressbal knijpen.
- Siegmann E-M, Müller HHO, Luecke C, Philipsen A, Kornhuber J, Grömer TW. Association of depression and anxiety disorders with autoimmune thyroiditis: a systematic review and meta-analysis. JAMA Psychiatry. 2018;75(6):577. doi:10.1001/jamapsychiatry.2018.0190
- Sorensen JR, Winther KH, Bonnema SJ, Godballe C, Hegedüs L. Respiratory manifestations of hypothyroidism: A systematic review. Thyroid. 2016 Nov;26(11):1519–1527. doi:10.1089/thy.2015.0642.
- National Heart Lung and Blood Institute. Sleep apnea.
- Sorensen JR, Winther KH, Bonnema SJ, Godballe C, Hegedüs L. Respiratory manifestations of hypothyroidism: a systematic review. Thyroid. 2016;26(11):1519-1527. doi:10.1089/thy.2015.0642
- Haliloglu S, Ekinci B, Uzkeser H, Sevimli H, Carlioglu A, Macit PM. Fibromyalgia in patients with thyroid autoimmunity: prevalence and relationship with disease activity. Clinical Rheumatology. 2017 Jul;36(7):1617–1621. doi:10.1007/s10067-017-3556-2.
- Hirshkowitz M, Whiton K, Albert SM, et al. National Sleep Foundation’s sleep time duration recommendations: Methodology and results summary. Sleep Health. 2015 Mar;1(1):40–43. doi:10.1016/j.sleh.2014.12.010.
- Hirshkowitz M, Whiton K, Albert SM, et al. National Sleep Foundation’s sleep time duration recommendations: methodology and results summary. Sleep Health. 2015;1(1):40-43. doi:10.1016/j.sleh.2014.12.010
- Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development. How is the body affected by sleep deprivation? Updated December 1, 2016.