In dit artikel...

    Add a header to begin generating the table of contents
    Scroll to Top

    Schildklierstorm

    door Mary Shomon (bijgewerkt op 30 december 2022)

    https://www.verywellhealth.com/thyroid-storm-3232981

    Deze levensbedreigende aandoening vereist onmiddellijke medische aandacht.

    Een schildklierstorm is een zeldzame maar gevaarlijke en mogelijk levensbedreigende aandoening waarbij de schildklier extreem veel schildklierhormoon produceert. Het is meestal het gevolg van een bestaande hyperthyreoïdie (overactieve schildklier), zoals de auto-immuunziekte ziekte van Graves. Andere factoren, zoals een infectie, kunnen ook bijdragen aan het risico.

    Symptomen van een schildklierstorm zijn ongecontroleerde hypertensie (hoge bloeddruk), een snelle hartslag en een hoge lichaamstemperatuur. Onregelmatige hartritmes en veranderingen in het spijsverteringsstelsel, zoals diarree of geelzucht, kunnen ook aanwezig zijn.

    In dit artikel worden de symptomen, oorzaken en risicofactoren van schildklierstormen uitgelegd. Het bespreekt hoe een schildklierstorm wordt gediagnosticeerd en waarom een agressieve behandeling nodig is om de ergste gevolgen te voorkomen.

    Symptomen van schildklierstorm zijn meestal vrij extreem en omvatten:

        Een zeer hoge koorts van 38 – 41 graden

        Een zeer hoge hartslag, die kan oplopen tot 200 slagen per minuut (BPM)

        Hartkloppingen, pijn op de borst en kortademigheid

        Hoge bloeddruk

        Verwarring, delirium en zelfs psychose

        Extreme lichamelijke en spierzwakte

        Extreme vermoeidheid en uitputting

        Extreme rusteloosheid, nervositeit en stemmingswisselingen

        Overdreven reflexen, vooral in knie- en enkelgebied

        Misselijkheid, braken en diarree

        Overvloedig zweten of uitdroging

        Verdoving of coma

        Recent dramatisch gewichtsverlies

    Complicaties van schildklierstorm zijn beroerte en hartaanval, die tot de dood kunnen leiden.

    Wanneer naar de eerste hulp?

    Wanneer schildklierstorm wordt vermoed, moet u onmiddellijk naar de spoedeisende hulp gaan. Schildklierstorm vereist onmiddellijke behandeling, want het is levensbedreigend en kan zich snel ontwikkelen en verergeren.

    Oorzaken en risicofactoren

    De belangrijkste risicofactor voor schildklierstorm is een onderliggende hyperthyreoïdie, zoals bij een onbehandelde ziekte van Graves. Er zijn ook aanwijzingen dat een schildklierstorm kan optreden bij een infectie met het Epstein-Barr-virus en bij mensen die gediagnosticeerd zijn met COVID-19.

    Zelfs wanneer de onderliggende ziekte wordt geïdentificeerd en behandeld, zijn er een aantal andere factoren die het risico op een schildklierstorm verhogen:

    • Infectie, in het bijzonder longinfecties, keelinfecties of longontsteking.
    • Virus
    • Recente operatie aan schildklier of trauma aan de schildklier
    • Abrupt stoppen van  anti-schildklier medicijnen (Strumazol, Carbimazol of PTU)
    • Behandeling van de schildklier met radioactief jodium (RAJ)
    • Overmatige palpatie (hanteren/manipuleren) van uw schildklier
    • Blootstelling aan een grote hoeveelheid jodium (zoals een contrastmiddel op basis van jodium of  het hartmedicijn amiodarone)
    • Ernstige emotionele stress
    • Een overdosis schildklierhormonen
    • Toxemie van zwangerschap en bevalling

    In zeldzame gevallen kan zelfs een overdosis aspirine leiden tot een schildklierstorm.

    Wat veroorzaakt een schildklierstorm?

    Bij een schildklierstorm produceert de schildklier meestal een extreme hoeveelheid van de belangrijkste hormonen die betrokken zijn bij de schildklierfunctie-triiodothyronine (T3) en thyroxine (T4). Hierdoor kunnen uw hartslag, bloeddruk en lichaamstemperatuur oncontroleerbaar hoog worden.

    Diagnose van een schildklierstorm

    Zorgverleners hebben een scoresysteem ontwikkeld dat hen helpt de symptomen snel te beoordelen en een vermoedelijke diagnose van schildklierstorm te stellen, zodat ze snel met de behandeling kunnen beginnen. Het systeem omvat het meten van:

    • Temperatuur
    • Hartslag
    • Gastro-intestinale symptomen
    • Neurologische symptomen
    • Nagaan of de patiënt al eerder een schildklierstorm heeft gehad

    Soms wordt bloedonderzoek gedaan naar hoge niveaus van schildklierhormonen. Er kan ook een TSH (thyroïd stimulerend hormoon) test worden gedaan. Omdat een schildklierstorm een medische noodsituatie is, is er zelden tijd om te wachten op de testresultaten en wordt de behandeling onmiddellijk gestart.

    Schildklier storm behandeling

    Bij de behandeling van schildklierstorm gebruiken zorgverleners meestal meerdere interventies die bedoeld zijn om de excessieve schildklierhormoonspiegels die de storm veroorzaken tegen te gaan. De behandeling omvat:

       Blokkeren van de synthese van schildklierhormoon met behulp van anti-schildklier medicijnen. Dit gebeurt meestal meteen met grotere initiële doses en frequente toediening van bijkomende doses. Bij patiënten die geen anti-schildklier medicijnen kunnen verdragen, wordt soms lithium gebruikt.

        Blokkeren van de afgifte van schildklierhormoon met een kaliumjodidepreparaat. Dit wordt meestal gegeven na de anti-schildklier medicijnen. 

       Blokkering van de omzetting van T4 naar T3 met behulp van een corticosteroïde medicijn, zoals hydrocortison.

      Gebruik van een bètablokker, zoals propranolol, om de bloeddruk en de hartslag te verlagen.

    Ondersteunende behandeling kan ook bestaan uit koeling om de lichaamstemperatuur te helpen verlagen, vocht om uitdroging tegen te gaan, en behandeling van eventuele andere infecties.

    Gewoonlijk zal, als de behandelingen werken, de verbetering binnen 48 uur zichtbaar zijn.

    Het sterftecijfer bij mensen met een onbehandelde schildklierstorm varieert van 80% tot 100%. Bij behandeling blijkt schildklierstormen in minder dan de helft van de gevallen fataal te zijn, waarbij sommige studies een percentage van 10% suggereren.

    Wanneer de schildklierstorm niet reageert op deze benaderingen, wordt soms een plasmaferese gedaan, een bloedfilterbehandeling, om het schildklierhormoon uit de bloedbaan te verwijderen. In zeldzame gevallen wordt de schildklier operatief verwijderd.